搜尋此網誌

2018年10月9日 星期二

3、四種慧 /(1)自作業智、隨諦相應智、道等分智、果等分智


「四種慧」者,自作業智、隨諦相似智、道等分智、果等分智。於是,
[1]十處正見,是謂「自作業智」。
[2]若見陰,或無常,或苦,或無我,如是相似忍,此謂「隨諦相似智」。
[3]於四道慧,此謂「道分智」。
[4]於四果慧,此謂「果等分智」。

「四種慧」者,是:
  1. 自作業智(*kammassakata-ñāṇa)、
  2. 隨諦相智(*saccānulomikaṃ-ñāṇa
  3. 道等分智(*maggasamaṅgikassa-ñāṇa,具有道之人的智)、
  4. 果等分智(*phalasamaṅgikassa-ñāṇa,具有果之人的智)。於是,

1.         十處正見,是「自作業智」。十處正見,是指: 1有布施、2有供犧、3有祭祀、4有屬於善行與惡行業果的異熟、5有今世、6有後世、7有母、8有父、9有化生的有情、10在此世界是婆羅門,正行、正實踐,自知此世與彼世,證知,有使〔他〕了知者。
2.         若見「色是無常」,若「受是無常」,若「想是無常」,若「行是無常」,若「識是無常」者,所有如是隨順忍、見、明、知、觀、法知忍,此謂「諦隨順之智」。
3.         四道慧是「道具足之智」。
4.         四果慧是「果具足之智」。

可參考Vbh. 328: Tattha katamaṃ kammassakata­ñāṇaṃ? “Atthi dinnaṃ, atthi yiṭṭhaṃ, atthi hutaṃ, atthi sukatadukkaṭānaṃ kammānaṃ phalaṃ vipāko, atthi ayaṃ loko, atthi paro loko, atthi mātā, atthi pitā, atthi sattā opapātikā, atthi loke samaṇabrāhmaṇā sammaggatā sammāpaṭipannā ye imañca lokaṃ parañca lokaṃ sayaṃ abhiññā sacchikatvā pavedentī”ti—yā evarūpā paññā pajānanā … pe … amoho dhammavicayo sammādiṭṭhi—idaṃ vuccati “kammassakata­ñāṇaṃ”. Ṭhapetvā saccānulomikaṃ ñāṇaṃ, sabbāpi sāsavā kusalā paññā kammassakata­ñāṇaṃ. Tattha katamaṃ saccānulomikaṃ ñāṇaṃ? “Rūpaṃ aniccan”ti vā vedanā … pe … saññā … saṅkhārā … “viññāṇaṃ aniccan”ti vā yā evarūpī anulomikā khanti diṭṭhi ruci mudi pekkhā dhammanijjhānakkhanti—idaṃ vuccati “saccānulomikaṃ ñāṇaṃ”.Catūsu maggesu paññā maggasamaṅgissa ñāṇaṃ. Catūsu phalesu paññā phalasamaṅgissa ñāṇaṃ.(此中,什麼是「自業智」?是「有布施、供犧、祭祀,有造善作惡之業果異熟,有今世、他世,有母、有父,有化生有情,於世間有正行、正行道的沙門、婆羅門自作證今世、他世而令他了知者」。所有如是之慧、知……乃至……無癡、擇法、正見,這被稱為「自業智」。除諦隨順之智,一切有漏善之智是「自業智」。此中,什麼是「諦隨順智」?若「色是無常」,若受……若想……若行……若「識是無常」,凡如此的隨順忍、見、明、知、觀、法知忍,這被稱為「諦隨順智」。四道慧是「道具足智」。四果慧是「果具足智」。)





沒有留言:

張貼留言